“Doet u dit als hobby?”
21-12-2016 | Dit is een vraag die restaurator Vincent van Drie wel eens krijgt. Misschien ontstaat dit misverstand door het plezier waarmee Van Drie zijn vak uitoefent. Hoe dan ook verdient het beroep Restaurator herkenbaarheid en erkenning, niet in de laatste plaats door te zorgen voor een doorlopende leerlijn van MBO naar HBO en WO. Van Drie schreef er een kloek rapport over.
Eén van de thema’s waar binnen het project Centrum voor RestauratieTechniek van meet af aan gewerkt wordt, is de doorlopende leerlijn van MBO naar HBO en WO, met tussenstations als het excellentietraject en de Associate Degree opleiding. We vroegen Vincent van Drie om voor zijn vak, dat van meubelrestaurator, te onderzoeken wat er nodig is voor een mooie doorlopende leerlijn. De vraag was: “Bestaat de mogelijkheid, de behoefte en/of de noodzaak om een volledige leerlijn volgens het MBO-HBO-WO-traject te realiseren door aansluiting te maken tussen de reeds bestaande onderdelen?”
Van Drie dook de geschiedenis van zijn vak in en legt bloot dat de beroepsgroep al jaren bezig is met het vaststellen van competenties, profielen, niveaus en wat dies meer zij. Het meest houvast biedt de Conservation-Restauration Proces Map van de Europese vereniging voor restauratoren (ECCO). Belangrijk punt binnen de restauratorenwereld is de al dan niet wetenschappelijke aanpak bij conservering/restauratie en door wie dit mag worden uitgevoerd. Het vak zou baat hebben bij het vaststellen van duidelijke niveaus met bijbehorende competenties en opleidingen.
In Nederland is uitstekend onderwijs te volgen op MBO-niveau en op wetenschappelijk niveau. Wie het vak van restaurator in wil, kan naar het Hout- en Meubileringsgcollege voor de MBO-opleiding meubelmaken met keuzedeel restaureren en wie de universitaire studie Kunstgeschiedenis heeft afgerond, kan aan de Universiteit van Amsterdam een opleiding tot meubelrestaurator volgen.
En wat is het aanbod op HBO-niveau? Daar zit het ‘HBO-gat’, aldus Van Drie. Wie een HBO-opleiding in meubelrestauratie wil volgen, moet het over de grens zoeken, in Engeland bij het West-Dean College.
Van Drie concludeert dat om inhoudelijke redenen een HBO-opleiding meubelrestauratie zeer wenselijk zou zijn. Want, hoe behouden we ons erfgoed als er niemand de vaardigheden meer beheerst om het te conserveren/restaureren? Maar hij ziet ook dat het lastig zal zijn de gewenste leerlingenaantallen te halen. Dit geldt voor meer restauratiedisciplines, zoals die voor schilderijen, papier, uurwerken en maquettes om er een paar te noemen. De oplossing zou gezocht kunnen WOrden in het ontwikkelen van een algemeen basisdeel, dat voor meerdere disciplines gelijk kan zijn en voor een specialisatie in de eigen discipline bij een leermeester.
We voegen Van Drie’s rapport bij de bevindingen, die Gerard Scholte eerder dit jaar deed in zijn onderzoek naar een AD-traject voor restauratieschilders en zetten onze gesprekken met de geïnteresseerde HBO-scholen voort. Het gaat vast wel lukken, de doorlopende leerlijn!
*Dit artikel verscheen eerder op www.platformerfgoedopleidingen.nl