1 Jaar IMVO Convenant Verantwoord GOUD

Duurzaam restaureren is ook: weten waar grondstoffen vandaan komen 

Door Renate Postma

Begin oktober jl.werd het eenjarig bestaan van het convenant voor goud gevierd met een bijeenkomst bij de Vakschool Schoonhoven, waar goudsmeden en juweliers worden opgeleid. De Vakschool Schoonhoven neemt duurzaam ondernemen op in het lesprogramma. De studenten zijn zo vanaf de start van hun loopbaan bewust met de herkomst van grondstoffen bezig. 

Restaureren kun je op zich al een soort maatschappelijk verantwoorde c.q. duurzame activiteit noemen: ‘spullen’ worden niet weggegooid, maar gerestaureerd, geconserveerd en indien mogelijk hergebruikt. Met een convenant gaat het ‘verantwoord restaureren’ nog een stapje verder: de grondstoffen die voor het restaureren worden gebruikt - denk bij goud aan bijvoorbeeld bladgoud - zijn eerlijk verkregen. Dat wil zeggen zonder schending van mensenrechten (met name kinderarbeid is een probleem bij de winning van goud), milieuschade, e.d. De gebruiker kan controleren of de leverancier van de grondstoffen de gedragscode behorend bij het convenant hanteert, dus weet waar zijn goud vandaan komt. Door uitsluitend met eerlijk goud te werken draagt de restaurator dus bij aan het streven naar een meer rechtvaardige maatschappij. 

Het Nederlands Gilde van Goudsmeden (www.meestergoudsmeden.nl) heeft onlangs dus als eerste beroepsorganisatie het Goudconvenant ondertekend. Bij het convenant hoort een gedragscode. Leden van het gilde ondertekenen op persoonlijke titel een verklaring zich te houden aan deze gedragscode.

Er zijn nog meer convenanten in de maak, zoals voor ‘onedele’ metalen en voor mineralen. In pigmenten en verfsoorten worden soms mineralen verwerkt, die op een dubieuze manier worden gewonnen. Een voorbeeld daarvan is een groep van mineralen, samengebracht onder de naam mica. Mica wordt o.a. in verf gebruikt om een bepaalde schittering te verkrijgen voor een parelmoerachtig effect. Naast van het gebruik van verantwoorde alternatieven is het belangrijk om bewust om te gaan met materialen waar nog geen alternatief voor is. Het is goed te weten dat er steeds meer initiatieven zijn die verantwoord gebruik inzichtelijk en mogelijk maken. Ook als restaurator…

Lees een verslag van de bijeenkomst ter gelegenheid van 1 jaar IMVO Convenant Verantwoord Goud op www.imvoconvenanten.nl.

In een IMVO convenant leggen bedrijven, overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties afspraken vast om samen aan de slag gaan tegen misstanden zoals uitbuiting, dierenleed of milieuschade. Het bekendste IMVO convenant is waarschijnlijk het Kleding en Textiel Convenant.

*Renate Postma is restaurator en secretaris van zowel het Nederlands Gilde voor Goudsmeden als The Art Restorers Association Nederland, één van de 14 partners van het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen.

Kleine foto: grondstof bladgoud

Grote foto: Bladgoud is terug te vinden op heel veel erfgoed, zowel roerend als onroerend. Hier een selectie aan objecten waarop bladgoud is verwerkt, met de klok mee van linksboven: een spiegel, een houten beeldje (ca. 30 cm hoog), een wijzerplaatje van een stoelschippertje, een paneeltje van de zijkant van de kap van een staartklok en een opzetstuk van een spiegellijst.