De pracht en kracht van erfgoed

11-10-2023 | Demissionair staatssecretaris Gunay Uslu en minister Robbert Dijkgraaf bezochten in september jl. het prachtige landhuis Overcingel in Assen. Hier dompelden zij zich onder in de wereld van erfgoed en restauratievakmanschap. Beiden raakten zichtbaar enthousiast door uitleg over de restauratie van dit prachtige landhuis en de passie van studenten (mbo en hbo) van erkend restauratie bouwbedrijf Jurriëns Noord: “Over erfgoed raak je nooit uitgepraat.”

Samen met de Vakgroep Restauratie, de Vereniging van Architecten Werkzaam in de Restauratie en het GA-Platform Restauratie bereidde het NCE een mooie ochtend voor om te laten zien wat er komt kijken bij het behoud van ons erfgoed en waar de knelpunten zitten. De drie belangenverenigingen overhandigden al eerder het rapport ‘Kwaliteit in de Monumentenketen’ aan de staatssecretaris. Om de kwaliteit van restauratiewerk te borgen, zijn uitvoeringsrichtlijnen samen met de branche opgezet. Daarin staat hoe je moet restaureren en hoe je de juiste afwegingen kan maken. Er bestaat altijd een spanningsveld tussen de richtlijnen en de uitvoering. Het gaat om de zorgvuldige afweging, die je maakt.

Vaklieden vertellen

Tijdens de rondleiding door het landhuis Overcingel, dat momenteel gerestaureerd wordt door Jurriëns Noord BV, gaven medewerkers van dit erkend restauratie bouwbedrijf uitleg over hun werkzaamheden, hun opleiding en vooral hun passie voor het restauratievak. Timmerman Karel legde uit hoe een balkkop vervangen wordt, waarna het resterende deel van de historische balk teruggeplaatst wordt. Timmerman Jonathan liet zien wat er komt kijken bij het herstel van een schuifraam. Marc, HBO bouwkunde student, werkt aan een schuurdeur en vertelde dat hij voor zijn afstudeerscriptie onderzoek doet naar circulariteit. De uitdaging voor de restauratiebranche ligt in het opleiden van een nieuwe generatie restauratievaklieden. Het NCE benadrukte de mogelijkheid om in het bekostigde onderwijs keuzedelen over restauratie aan te bieden. Via deze keuzedelen kan een eerste introductie in het restauratiewerk worden gegeven. Maar weinig ROC’s doen dit, terwijl het een hele goede manier is om studenten te interesseren voor het restauratieambacht. NCE organiseert momenteel onder de titel ‘Erfgoedschool’ keuzedelen over restauratie timmeren en restauratie metselen bij 3 ROC’s. 

Gereedschapskist

De bewindslieden kregen als aandenken aan het bezoek een gereedschapskist mee. Ieder gereedschap nodigt uit tot nadenken over de uitdagingen waar de restauratiesector voor staat en kan worden gebruikt om de kwaliteit in de monumentenketen te versterken: 

  • Schaaf: plannen kunnen bijgeschaafd worden.
  • Spijkers/hamer: de spijker op zijn kop slaan.
  • Waterpas: plannen moeten ‘in evenwicht’ zijn.
  • Sleutel: sleutel tot succes.
  • Profielschaafje: voor de finesses.
  • Blokschaafje: voor het grove werk.
  • Koperen nagels: staat voor duurzaamheid.
  • Authentieke houtverbinding: staat voor het echte vakwerk.

Uitnodiging

Staatssecretaris Uslu sloot het bezoek af met een uitnodiging aan de marktpartijen om verder met OCW te praten over de uitwerkingen van de aanbevelingen in het rapport ‘Kwaliteit in de monumentenketen’. 

Met dank aan Stichting Het Drentse Landschap en Jurriëns Noord BV voor de gastvrijheid! 

Foto: Sake Elzinga Photography.