De rol van de vertrouwenspersoon en het creëren van een veilige leer-/werkomgeving

Even voorstellen

Annemiek Hakkers woont figuurlijk om de hoek, want ze komt uit Amersfoort. In het werkveld draagt ze drie verschillende petten, namelijk vertrouwenspersoon, mediator en ze werkt als trainer. Deze drie functies zijn zeker niet hetzelfde, maar ze hebben wel degelijk raakvlakken, voornamelijk op het gebied van communicatie. Als extern vertrouwenspersoon is Annemiek sinds 1,5 jaar beschikbaar voor alle medewerkers, studenten en cursisten van het NRC/NCE.

Annemiek Hakkers

Taken vertrouwenspersoon en het bijbehorende werkveld

Als vertrouwenspersoon van een organisatie zijn er verschillende taken. Enerzijds is het een luisterend oor bieden aan personen die te maken hebben met ongewenste omgangsvormen, maar anderzijds is het ook informatie verstrekken aan de organisatie en het creëren van een veilige meldcultuur. Dit laatste doet zij niet alleen, maar daar draagt iedereen op de werkvloer zijn of haar steentje aan bij. Het is belangrijk dat de weg naar de vertrouwenspersoon duidelijk zichtbaar is en ook, indien nodig, gevonden kan worden. Tegenwoordig wordt er veel aandacht besteed aan (seksuele) intimidatie; echter, het werkveld van een vertrouwenspersoon is veel breder. Je kunt ook een beroep doen op een vertrouwenspersoon als je het gevoel hebt dat er over je wordt gepraat of als je het gevoel hebt dat je anders wordt behandeld dan anderen. Deze kwesties vallen onder de thema’s pesten en discriminatie. Daarnaast kun je ook bij een onafhankelijk vertrouwenspersoon terecht als je te maken krijgt met geweld of agressie op de leer-/werkvloer.

Wanneer maak je een melding?

De drempel voor het maken van een melding moet zo laag mogelijk zijn. “Hoe sneller je de weg naar de vertrouwenspersoon weet te vinden, hoe makkelijker het is om het ook informeel op te lossen”, zegt Annemiek. Elke vorm van ongewenste omgangsvormen en wrijving die je voelt, kan een moment zijn om met een vertrouwenspersoon in gesprek te gaan. Het moment dat vragen zich voordoen, zoals ‘heb ik het wel goed gezien of ligt het misschien aan mij?’, kan al het juiste moment zijn. Even stoom afblazen bij een luisterend oor geeft vaak al ruimte en maakt de situatie lichter. “Het was zo fijn om er even over te kunnen praten, dit is eigenlijk wel voldoende voor mij, ik kan weer verder”, is een reactie die vaker naar voren komt na een gesprek, zegt Annemiek. “Als een situatie nog klein en niet geëscaleerd is, dan is het veel makkelijker de zaak weer vlot te trekken ”. Hoe langer je een situatie of bepaald soort wrijving laat sudderen, hoe meer impact de situatie heeft en hoe groter die impact wordt.

Melding gemaakt, wat nu?

Allereerst zal de vertrouwelijkheid van het gesprek direct ter sprake komen (vertrouwelijkheid geldt altijd, behalve als er sprake is van ernstige strafbare feiten). Vervolgens geeft de vertrouwenspersoon je de ruimte om je verhaal te doen. Zoals eerder gezegd, is dat in sommige gevallen al genoeg. Op het moment dat het onaangename gevoel niet voldoende verdwijnt, dan kan je ondersteuning en begeleiding verwachten. Een vertrouwenspersoon gaat naast je staan en is er voor je. Je bespreekt samen de situatie in een vertrouwelijke setting en samen ga je de bijbehorende opties verkennen, zodat je verder kunt. “Er zijn altijd meer opties dan je denkt en daar ligt een taak voor mij, om die opties te verkennen. Vervolgens kan de persoon dan zelf kiezen wat de mogelijke vervolgstappen worden ”, vertelt Annemiek. “Het gebeurt dat mensen een appèl doen op advies, maar juist door een luisterend oor te bieden en iemand zijn verhaal te laten doen, ondervinden zij zelf hoe ze de situatie willen aanpakken. Dat is het ambacht van een vertrouwenspersoon. ”
Een belangrijk punt is dat de persoon die bij Annemiek aangeklopt heeft, tijdens een gesprek en ook erna, zelf de regie in handen houdt. Jij bent degene die bepaalt of er vervolgstappen worden genomen of niet. Daarnaast zal een vertrouwenspersoon nooit oordelen of ongevraagd adviseren.

Als je te maken krijgt met ongewenste omgangsvormen bij het NRC/NCE, dan kun je altijd contact opnemen met Annemiek. Zij is een onafhankelijke vertrouwenspersoon voor alle werknemers, studenten en cursisten van het NRC/NCE. De contactgegevens van Annemiek Hakkers vind je op onze website.