Kracht van NCE-opleiding Restauratie Glazenier zit in draagvlak vanuit de branche

Bij het ontwikkelen van de nieuwe opleidingen of keuzedelen voor 14 restauratiedisciplines gaat het NCE uit van de wensen en behoeften van het bedrijfsleven. In het Masterplan 2018-2021 is in grote lijnen vastgelegd welke opleidingswensen er per discipline zijn. Met hulp van subsidie van het ministerie van OCW worden de wensen uitgevoerd. Tijdens het ontwikkelen van de lesstof blijft de branche nauw betrokken via de zogenoemde meeleesgroepen. Er wordt eerst een notitie gemaakt waarin de globale inhoud van de opleiding aan de orde komt in leslijnen Basisdeel en Profieldeel. Als deze de instemming heeft van de branche/meeleesgroep wordt leslijnen uitgezet waarmee de auteur aan de slag gaat.

"We hebben nog nooit zo'n goede opsomming gehad"

De meeleesgroep voor de opleiding Restauratie Glazeniers kreeg onlangs een aantal nieuwe hoofdstukken van projectleider Van der Leeden. De meelezers kijken mee of de opzet van de opleiding qua vorm en inhoud goed aansluit bij de wensen en behoefte in de branche en ze staan Van der Leeden bij met adviezen. Meelezer Sebastiaan Rietkerk, glazenier en mede-directeur van Atelier Domstad, is vol lof over het werk dat Van der Leeden verzet: “We hebben nog nooit zo’n goede opsomming gehad van wat je als glazenier allemaal tegen komt en hoe het werkt in de praktijk. Heel mooi om te zien dat bewust handelen centraal staat: uit welke periode stamt het glas, door wie kan het gemaakt zijn? Deze opleiding gaat glazeniers leren heel bewust bezig te zijn met het vak. Persoonlijk vind ik het belangrijk dat je onomkeerbare ingrepen probeert te vermijden. Met een goede waardestelling vooraf kun je goed bepalen in welke mate je ingrijpt en de manier waarop. ”

Wat een restauratie glazenier moet kunnen naast restaureren

Glazenier Van der Leeden verankert de binnen de OVG breed gedragen visie op de instandhouding van historisch, monumentaal glas-in-lood en gebrandschilderd glas goed in de opleiding: “Een glazenier moet in staat zijn om een monumentaal raam te herkennen, moet het verhaal achter een raam kunnen ontrafelen, wie is de maker, welke technieken zijn toegepast, wat is er afgebeeld. Onderzoek het materiaal, de compositie, de kleur. Dat komt nadrukkelijk terug in de opleiding. Het blijft niet bij de bouwtechnische aspecten. Een restauratieglazenier moet een iconografische interpretatie kunnen geven. Welke intentie heeft de glaskunstenaar gehad met het raam. Ik wil glazeniers gereedschap in handen geven om dat te leren, de kennis hoe je aan de informatie voor een goede interpretatie kunt komen. Ik ben pas tevreden als in de opleiding de bouwtechnische kant en de kunsthistorische kant beiden tot hun recht komen.”

Rietkerk heeft een punt dat hij wil inbrengen in de meeleesgroep: “Ik zou graag meer aandacht willen voor glas-in-lood in niet-monumentale gebouwen, gebouwen zonder de status van beschermd monument. In mijn praktijk heb ik heel veel werk aan glas-in-lood in Jugenstilpanden en woonhuizen uit de jaren ’30, een gebouwtype dat in Nederland veel meer voorkomt dan in de ons omringende landen.” Van der Leeden bespreekt met de meeleesgroep alle opmerkingen en hoe deze al dan niet in de lesstof worden verwerkt. Als dat gebeurt is kan zij weer een vlakje groen maken in het stoplichtmodel, waarmee ze de voortgang bij houdt. Klaas Boeder, die vanuit het NCE als kwaliteitsbewaker betrokken is bij alle opleidingen, ontwikkelde deze handige structuur: “Je ziet in één oogopslag welke onderdelen klaar zijn (groen), waaraan gewerkt wordt (geel) en waar nog niet aan begonnen is (rood).”

De meesleesgroep voor de opleiding Restauratie Glazenier bestaat uit: 

• Rob Crèvecoeur, oud restauratieadviseur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, erelid en oud voorzitter van de Ondernemersvereniging voor Glazeniers (OVG).
• Marije Wolfswinkel, glazenier, kunsthistoricus en  voorzitter van de OVG.
• Sebastiaan Rietkerk, glazenier en mede-directeur van atelier Domstad met ruime ervaring in het restaureren van glas-in-lood en gebrandschilderd glas. 
• Betty Bulthuis, glazenier in monumentale glaskunst. 
• Peter Heijman, voormalig eigenaar van Glasatelier Oud Rijswijk (1975- 2019), oud voorzitter OVG en op vele fronten actief in de kwaliteitsborging van de restauratie van monumentaal glas. 
• Theo van der Zwaan, directeur Kenniscentrum Glas.
• Klaas Boeder, kwaliteitsbewaker bij het NCE en allround restauratiedeskundige met decennia ervaring in alle takken van de restauratie. 
• Agnes van Alphen, Coördinator Ontwikkeling NCE-opleidingen. 

Naar verwachting gaat de opleiding Restauratie Glazenier van start in september 2020.
Meer weten over de nieuwe opleiding? Kijk hier: Restauratie Glazenier. 

Foto bovenaan: Ellen van der Leeden. Overige foto's: Sebastiaan Rietkerk, Atelier Domstad.