Opleiding Erfgoed Schilderen staat als een huis!

Gerard

Gerard Scholten werd in september 2020 door het NCE gevraagd om lesmodules te ontwikkelen voor de opleiding Erfgoed Schilderen, daarin bijgestaan door een klankbordgroep van vertegenwoordigers uit de schilderswereld (zie onderaan de lijst van deelnemers). Gerard stortte zich op de lesmodules over verftechnologie, schilderwerk op historische ondergronden hout, steen, metaal, glas plaatsen in monumenten en historisch behangwerk. De laatste module wordt momenteel geschreven en gaat over instandhoudingsplannen voor schilderwerk. 

Gerard kijkt met veel voldoening terug op de afgelopen 1,5 -2 jaar: “Heel interessant, maar ook heel intensief. Ik heb er veel in geïnvesteerd, het waren tropenjaren. Ik heb wel meer vakboeken en lesstof geschreven, maar deze opleiding is alomvattend, ik heb het hele vakgebied van restauratieschilderwerk wel beschreven. Ik heb heel prettig samengewerkt met Agnes van Alphen en  Klaas Boeder, die mij goede aanwijzingen gaven voor de structuur van de modules. De samenwerking met de klankbordgroep verliep ook erg goed. De lesstof werd secuur meegelezen en ik heb hun hulp ingeroepen voor illustraties van praktijksituaties. Er zijn diverse afbeeldingen beschikbaar gesteld en ik ben zelf bij verschillende restauratieprojecten foto’s gaan maken van onder andere het aanbrengen van handgedrukt Frans behang en het spannen van linnen bij landhuis Landfort en bij een project van Oostveen heb ik foto’s gemaakt van het vervangen van enkel glas door monumentenglas. Nu leest de klankbordgroep nog mee met de module over instandhoudingsplannen en dan staat er nog één allerlaatste bijeenkomst in september a.s. op de planning om het traject officieel af te ronden. Door corona hebben we veel digitaal moeten vergaderen, dus het is wel erg leuk elkaar dan nog een keer ‘live’ te zien.”

Gert-Jan

Gert-Jan Oostveen is blij met de nieuwe opleiding: “Goed onderwijs is voor ons vak belangrijk. Ik was betrokken bij de Schildersvakschool Zutphen en was daar al bezig met lesstof, want op restauratiegebied ontbrak  voor onderhoudsschilders een goede opleiding. Via deze schildersvakschool ben ik in contact gekomen met het NCE en viel alles samen. We hebben met elkaar een prachtige inhoudelijke en serieuze opleiding samengesteld. Het was bijzonder om mee te lezen en mee te denken. Er is een opleiding van niveau neergezet, een mooi vervolg op de basisopleidingen op niveau 1, 2 en 3. De opleiding Erfgoed Schilderen is een slag diepgaander en breder. Bijzonder leuk dat dat gelukt is! En geweldig dat er al drie groepen gestart zijn met de nieuwe opleiding: twee in Zutphen en één in Goes. Twee van onze schilders volgen de opleiding en ik hoor positieve geluiden. De opleiding is van een flink niveau, ze moeten er echt wat voor doen. Drie modules zitten erop, er zijn nog vier modules te gaan. Ons bedrijf is ERM-gecertificeerd. Om je kennis en kunde te ontwikkelen en aan te tonen, werken we met een scholingsplan. In het verlengde daarvan kijk ik met de medewerkers wie toe is aan deze opleiding en of ik verwacht dat die medewerker het aan kan. In totaal werken bij ons 20 medewerkers. Ik streef ernaar dat zo’n 5 tot 6 mensen de opleiding Erfgoed Schilderen gaan volgen.”

Klaas

Klaas Boeder is erg tevreden met de samenwerking: “Gerard verdient een grote pluim. We hadden het nooit gered zonder hem. Hij heeft het project voortreffelijk ontwikkeld en geleid. We zijn nog nooit zover gekomen met het ontwikkelen van lesstof voor onderhoudsschilders. Het is geweldig wat er bij elkaar is gebracht. De lesstof is super actueel en de laatste uitvoeringsrichtlijn (URL 4015) is erin verwerkt. Ook is de opleiding goed afgebakend. We hebben een duidelijke scheiding gemaakt tussen wat de restaurator doet en wat de erfgoedschilder doet. Kleurhistorisch onderzoek is bijvoorbeeld meer dan een kleurtrapje maken. De opleiding staat als een huis.”

Interesse in de opleiding?

Kijk hier voor meer informatie: Erfgoed Schilderen.

Klankbordgroep Erfgoed Schilderen: 

• Hein Polinder, Schildersvakopleiding Zutphen
• Gert Jan Oostveen, Oostveen Meesterschilders / voorzitter Schildersvakopleiding Zutphen 
• Marcel de Kroon, Geldersch Landschap en Kasteelen
• Michiel van Hunen, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
• Hans Wolters, Wolters Vastgoedonderhoud / voorzitter OnderhoudNL sector restauratieschilders
• Gerrit Jan van Triest, Van Triest Schilders / bestuurslid OnderhoudNL sector restauratieschilders
• Mark Hulsen, Secretaris OnderhoudNL-restauratieschilders (tot ca. 1-1-2021)
• Ferdinand Wieman, Secretaris OnderhoudNL-restauratieschilders (vanaf ca. 1-1-2021)
• Aad Buller, OnderhoudNL
• Frans van Grieken en Anna-Rachel Reerds, Nimeto Utrecht
• Rob Crèvecoeur, Atelier Amati
• Wilfred Mengerink, Monumentenwacht Gelderland / docent NCE en NRC
• Gerard Scholten, Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen
• Klaas Boeder, Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen
• Agnes van Alphen, Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen

Gerard Scholten in een notendop

Gerard heeft een decennia omspannende loopbaan in het schildersonderwijs achter de rug: 34 jaar gaf hij les bij MBO-vakschool Cibap in Zwolle en daarnaast ook aan de Zwolse afdeling van de Pedagogisch Technische Hogeschool. Na zijn pensionering in 2014 onderzocht hij voor Cibap, Nimeto en Sint Lucas de doorstroommogelijkheden van MBO - HBO - WO voor restauratieschilders. De bevindingen van dit rapport zijn deels gerealiseerd, maar van een HBO-opleiding voor onderhoud-, restauratie- en decoratieschilders is het niet gekomen. Hij schreef in opdracht van Cibap en Nimeto wel het excellentietraject voor de toppers onder de MBO-studenten. Gerard werd in 2018 door de Stichting ERM gevraagd om de uitvoeringsrichtlijn (URL?) Historisch Schilderwerk te herzien: er waren hiaten op te vullen en de uitvoeringsrichtlijn moest breder worden opgezet. Gerard voegde bijvoorbeeld hoofdstukken toe over specialistische technieken, historisch schilderwerk op monumentale ondergronden (hout, steen, metaal, beton) en schilderwerk aan molens. Deze URL is in de lesstof voor de opleiding Erfgoed Schilderen, die Gerard sinds september 2020 samenstelde, verwerkt. Nu het ontwikkelen van de lesstof op een haar na klaar is, komt er meer rust voor Gerard. Dat wil niet zeggen dat hij gaat stil zitten. Gerard blijft zo’n 10 - 12 keer per jaar de ERM-audits voor erkenning van restauratieschildersbedrijven doen (al sinds 2010) en schrijft twee keer per maand een artikel voor Eisma’s Schildersblad over alle facetten van het schildersvak met speciale aandacht voor ontwikkelingen op het gebied van onderwijs en erfgoed.