Studenten Erfgoed Rietdekken leren proefondervindelijk en van elkaar

17-11-2021 | De eerste lichting studenten Erfgoed Rietdekken volgt in december al weer de laatste lesdagen. De ervaren rietdekker Bart Domen vertelt wat voor hem de meerwaarde van de opleiding is. Docent Joost Kreuger legt uit wat de studenten leren in de praktijklessen over species. Een inkijkje dus in deze boeiende opleiding, waarin theorie en praktijk ruimschoots aan bod komen. In het voorjaar van 2022 gaat de opleiding Erfgoed Rietdekken weer start. Je kunt je interesse nu alvast kenbaar maken. 

Rietdekker Bart Domen (links op de foto) werkt al 17 jaar als rietdekker en heeft sinds 5 jaar zijn eigen rietdekkersbedrijf in Ulvenhout, Noord-Brabant. Hij volgt de opleiding om zijn theoretische kennis van monumenten te verdiepen: “Als je aan monumenten werkt, moet je ter zake deskundig zijn, vind ik, vooral de vakman op de steiger. Bij de lessen bouwhistorie heb ik veel opgestoken over het ontstaan van bouwconstructies van met name boerderijen. De regionale verschillen zijn erg interessant. Een Gelderse boerderij is echt anders dan een Brabantse. In de theorielessen komt ook regionaal vlechtwerk aan de orde en het rietdekken van molens. Die dingen zie je in Brabant niet. Maar wel erg leuk om daar meer over te weten.”

Iedere rietdekker heeft zijn eigen mortelrecept

“Bij de praktijklessen werken we aan de hand van de uitvoeringsrichtlijn Riet (URL 4004 van de Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg, red.). Die biedt een kader om te bepalen hoe je een monument gaat aanpakken,” vervolgt Bart, “het hele proces om te beslissen wat je wel en niet gaat doen, is heel leerzaam. Voor het praktijkdeel hebben we bij de lesdagen in september nokvorsten geplaatst op proefstukken in de werkplaats. Dat is de meest voorkomende nokafwerking, dat beheersen we allemaal. Het ging specifiek om de samenstelling van de specie. Daar hebben we uitgebreid over gediscussieerd, want iedere rietdekker werkt met zijn eigen recept, soms al generaties lang. We zijn er diep op ingegaan. Wat voor specie maak je en in welke samenstelling? Voeg je kalk toe? Relatief weinig rietdekkers doen dat nog. De proefstukken gaan we bij de lesdagen december bekijken: hoe hebben de verschillende species zich gehouden? Hoe zijn de species uitgehard? Hoe hard is ie geworden? Is er nog sprake van elasticiteit? Als de specie te hard wordt, breekt ie en dan krijg je vochtproblemen.”

Van elkaar leren

“De praktijkles over species is zo op gezet dat de studenten proefondervindelijk én van elkaar leren wat de samenstelling van de specie betekent voor het eindproduct”, vertelt Joost Kreuger, adviseur bij de Vakfederatie Rietdekkers en docent bij de opleiding, “de oefening met de species vormt een van de werktaken van de opleiding. Het is de bedoeling dat de studenten hun ervaringen met de verschillende species doorgronden en kunnen verwoorden wat ze vonden van de specie, hoe de specie te verwerken was en hoe de specie zich heeft gehouden na 3 maanden. Dat is natuurlijk maar een korte periode, maar je kunt er toch aan aflezen hoe de specie zich gedraagt. De onderlinge discussie en het samen bezig zijn maken de lesdagen erg leuk en interessant.”

Interesse?

Kijk voor meer informatie/inschrijven hier: Erfgoed Rietdekken.

Foto's: Vakfederatie Rietdekkers. 

.