NIEUW: Studiemodule kunstgeschiedenis voor restauratoren

13-11-2023 | Wij hebben leuk nieuws, want het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen heeft opnieuw een studiemodule ontwikkeld voor restauratoren roerend erfgoed. Kunstgeschiedenis speelt een belangrijke rol bij restauratie en via deze module kunnen restauratoren hun kunsthistorische kennis bijspijkeren en verdiepen. Hoe verzamel je eigenlijk kunsthistorische kennis? Welke kennis is relevant om te betrekken bij een restauratieverslag? Dat zijn vragen die centraal staan bij deze nieuwe studiemodule. Docent Arjan de Koomen heeft een speciaal programma ontwikkeld voor het NCE. Hoog tijd om met hem in gesprek te gaan.

              Arjan de Koomen. 

Vanuit de restauratiebranche was er behoefte aan ‘iets’ wat het werk van restauratoren meer kon verbinden met kunsthistorische kennis. Hoe dat er precies uit moest gaan zien, was nog onduidelijk. Arjan de Koomen was in eerste instantie een klankbord en dé persoon om zijn mening te geven over het idee om ‘iets’ te organiseren voor restauratoren om hun praktijkervaring te ondersteunen en te verdiepen met kennis van kunstgeschiedenis. Arjan heeft de juiste achtergrondkennis en ervaring om dit vraagstuk aan te pakken. Naast het feit dat hij specialist en docent is op het gebied van kunstgeschiedenis heeft hij ook als conservator beeldhouwkunst gewerkt bij het Rijksmuseum en als inspecteur cultuurbezit bij het ministerie van OCW* waar hij in aanraking kwam met restauratoren. Hij doceert ook zogeheten Technische Kunstgeschiedenis; dat is een richting die bij de opleiding Conservering & Restauratie is ondergebracht. Door de kennis van en de ervaring met deze twee uiteenlopende werelden voelde hij zich geroepen om de brug te slaan tussen beide. Meedenken werd meedoen en uiteindelijk heeft hij de opzet van de cursus ontworpen. 

In drie dagen een introductie op de kunstgeschiedenis

“Voor deze module is de grote uitdaging om een toegankelijke boeiende cursus te ontwikkelen waarbij in drie dagen de essentie van het vakgebied wordt overgebracht.”, volgens Arjan de Koomen. Uiteindelijk is er een prachtige module met syllabus ontwikkeld waarbij de cursisten leren om zelf de juiste achtergrondinformatie te vinden, ermee aan de slag te gaan en te combineren in hun project. Daarnaast zijn er workshops bij het RKD* in Den Haag en wordt er bij het Rijksmuseum verder ingegaan op de manier waarop je over kunst praat en hoe je dit presenteert.

Bron: Marc Burgering

Wegwijzer naar kunsthistorische kennis

Het doel is om de restauratoren met deze studiemodule een handvat te bieden zodat zij beter de weg vinden naar kunsthistorische kennis, die een ondersteuning kan zijn bij beslissingen die ze nemen in de praktijk en bij het presenteren van werk in bijvoorbeeld het restauratieverslag. Aangezien de werelden soms toch wel ver uit elkaar liggen, hoopt Arjan de Koomen dat de deur tot kunstgeschiedenis voortaan openstaat voor cursisten. “De module is geslaagd als de cursisten voortaan uit zichzelf kunsthistorische kennis gaan zoeken en als ze daar vreugde aan beleven. Voor professie én persoonlijk genoegen.”, aldus Arjan de Koomen.

Bron: Rijksmuseum (www.rijksmuseum.nl)

Naast deze nieuwe studiemodule ‘Kunstgeschiedenis voor restauratoren’, die in 2024 van start gaat, biedt het NCE ook opnieuw de modules; ‘Basischemie voor restauratoren’, ‘Documentatie in woord en beeld’ en ‘Geschiedenis, Theorie, Ethiek en Besluitvorming van conservering en Restauratie' aan.  Samen met de module ‘Kunstgeschiedenis voor restauratoren’ zijn deze drie studiemodules opgezet als nascholing en maken daarnaast als bijscholing onderdeel uit van de tijdelijke overgangsregeling binnen het Restauratoren Register. De modules worden speciaal voor restauratoren van roerend erfgoed opgezet, maar zijn ook interessant voor conservatoren, collectiebeheerders en conserveringsspecialisten in de archeologie.

OCW: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
RKD: Rijksbureau voor kunsthistorische documentatie